Citroën, maar dan anders: sans-pareils CX 25 GTi Turbo VEMS

Citroëns die niet meer origineel zijn, maar door hun eigenaars radicaal aan hun persoonlijke wensen zijn aangepast. Wat zijn dat voor auto’s en wat is er allemaal aan veranderd? Wie zijn hun eigenwijze eigenaars? Hoe reageert de Citroën-gemeenschap? In deze aflevering: sans-pareil en zijn CX 25 GTi Turbo VEMS.

Originaliteit of persoonlijkheid
Op de diverse subfora van historische Citroëns wordt veel gediscussieerd over originaliteit. Zelfs discussies over detailvragen, bijvoorbeeld of een buitenspiegel voor een bepaalde combinatie van modeljaar en uitvoering nu verchroomd moet zijn of gematteerd, worden met religieus vuur gevoerd. Er zijn echter ook Citroën-rijders die zich van deze religieuze originaliteit niets aantrekken en hun auto’s radicaal aan hun eigen wensen aanpassen. Sommigen zullen het ‘fout’ vinden, anderen ‘moedig’. De redactie van het Citroën-Forum heeft enkele van deze ‘foutmoedige’ forumleden aan de tand gevoeld.

Evert-Jan Duindam, sans-pareil
Op het forum is Evert-Jan bekend onder de naam sans-pareil en dat al sinds 2004. Hij is de penningmeester van de Stichting Citroën-Forum.nl en hij is helemaal weg van Citroëns, van snélle Citroëns. Sinds 2009 is Evert-Jan eigenaar van Autobedrijf Van der Laan in Abbenes en in die hoedanigheid is hij onder bezitters van SM’s en CX’en tot ver buiten de landsgrenzen bekend. Kortom, we hebben hier te doen met een Citroën-liefhebber zonder zijns gelijke!

De CX 25 GTi Turbo 2
Op 11 januari 2005 opende sans-pareil een topic voor zijn zoektocht naar een zwarte CX 25 GTi Turbo 2. Zoals vaker op dit forum, werden van links en rechts tips aangedragen, maar sans-pareil was niet gemakkelijk. Zo mocht de auto bijvoorbeeld geen schuifdak hebben, omdat dit het zwaartepunt zou verhogen! Toch berichtte hij al op 3 februari: “Gezocht en gevonden, dit topic kan dicht.” In een nieuw topic over de gevonden auto kunnen we lezen dat het inderdaad om een zwarte CX 25 GTi Turbo 2 gaat met slechts 97.500 km op de teller. Sans-pareil: “Dit is mijn vierde CX GTi Turbo, maar ik vind al een tijd dat ze niet snel genoeg zijn”. Sindsdien is hij een stuk sneller gemaakt, maar nog altijd vindt sans-pareil hem niet snel genoeg. Toen sans-pareil de auto kocht, had deze 9 jaar in de opslag doorgebracht en was hij erg vies. Sindsdien is hij schoongemaakt, maar behalve sans-pareil vindt niemand hem schoon genoeg.

Snel, sneller, snelst…
Een CX 25 GTi Turbo 2 behoort niet tot de categorie zwakgemotoriseerde Citroëns, maar sans-pareil was hij niet snel genoeg, dus al snel paste hij enkele eenvoudige kunstgrepen toe: de waste gate helemaal indraaien, een dump valve aanbrengen en een power boost valve. Zo eenvoudig lijkt dat niet, of is deze redacteur de enige op het forum die geen idee heeft waarover het hier gaat? Het oordeel van sans-pareil: “Dat was best even leuk, maar als je op zoek bent naar meer vermogen, dan went alles snel.” Dus moest er een VEMS komen, een versatile engine management system. Om die goed aan het werken te krijgen, moesten allerlei sensoren vervangen worden en werden grotere injectoren geplaatst. Ook kwam er een inregelsessie bij VEMS-specialist DP-Engineering aan te pas, waarna de motor 220 pk leverde bij 4.600 tpm in plaats van de fabrieksmatige 169 pk bij 5.000 tpm. Het koppel ging omhoog van 294 Nm naar 370 Nm. Tegen zo veel vermogen was de koppeling niet bestand, dus ging sans-pareil op zoek naar iets sterkers. Een andere specialist van razendsnelle CX’en werd geraadpleegd: John van Garage St. Marien. John heeft goede redenen om zijn CX “The Beast” te noemen. Deze redenen zijn in La CX en Route, het magazine van de Citroën CX Club Nederland, reeds uitgebreid besproken. Laten we het er hier op houden dat hij veel vermogen heeft, beestachtig veel vermogen. Via John kwam er een race-koppeling die goed is voor 900 Nm, dus dat schiep weer nieuwe mogelijkheden. Of waren het verplichtingen? Begin 2011 plaatste sans-pareil een andere intercooler, een inlaatspruitstuk van een 2400ie en een turbolader van Garrett, een GT30R. Al bij de eerste proefrit is deze turbo verbrand, maar iemand die zich sans-pareil noemt, laat zich door zoiets onbenulligs niet van de wijs brengen. Dus kwam er een nieuwe turbo, werd de warmte-isolatie verbeterd en werd ook even een software upgrade van de VEMS doorgevoerd. Op de rollenbank van DP-Engineering werden vervolgens 271 pk en en 486 Nm gemeten.

… en toch nog niet snel genoeg
In deze configuratie hebben sans-pareil, zijn vriendin en de CX deelgenomen aan Le Citron Pressé 2011. De overige deelnemers hebben een stoffige zwarte pijl gezien die zijn strepen door het landschap trok en wiens snerpende racemotorgeluid in niets meer op dat van een CX leek. Op het forum worden bezorgde vragen gesteld of zo’n CX al dat geweld wel aankan, maar sans-pareil houdt zich met heel andere vragen bezig: “Het resultaat is mooi, maar het bewijst vooral dat we nog veel verder kunnen. Ik heb namelijk helemaal niet veel hoeven te doen om er weer 50 pk bij te krijgen. Als je kijkt wat er nog meer mogelijk is om het vermogen op te krikken, dan sta ik eigenlijk nog maar aan het begin van dat alles. Ik ga dus uiteraard nog verder.” Het inlaatspruitstuk zou nog 30 pk kunnen opleveren en de uitlaat nog eens 30 pk. In combinatie met zuigers van Garage St. Marien, een andere nokkenas, lichtere drijfstangen en een lichter vliegwiel, beter gepolijste oppervlaktes en betere warmte-isolatie lijken 400 pk haalbaar te zijn, vierhonderd pk!

Een rijdend laboratorium
De CX van sans-pareil is een rijdend laboratorium voor verbeteringen aan het motormanagement. Wat er in dat laboratorium gebeurt, is volgens sans-pareil niet alleen voor snelheidsduivels van belang: “De zoektocht naar vermogen is voor velen totaal niet interessant, maar op mijn weg ben ik toch wel het een en ander wijzer geworden over zaken die ook voor gebruikers zonder race-ambities interessant zijn. Een van de belangrijkste verschillen na de montage en het inregelen van de VEMS is hoe veel fijner de auto rijdt. Hij is dramatisch sneller dan een normale GTi Turbo 2, maar je merkt het eigenlijk niet, omdat het turbogat zo goed als weg is. Hij rijdt probleemloos met 1.100 tpm in de vijfde versnelling, waar menig GTi Turbo gaat schokken. Het is natuurlijk zeker geen goedkope aanpassing, maar ik vergelijk alles maar met de afschrijving op een nieuwe auto. Dan valt het best mee. Verder maakt een VEMS het mogelijk om een injectiemotor perfect af te regelen op LPG (of ethanol of methanol of Stroh-rum), iets wat geen enkele van de regulier verkrijgbare gasinstallaties echt goed kan. Dan hebben we het nog niet over de mogelijkheden voor de uitstoot, ook die valt veel preciezer af te regelen, leuk voor de milieufreaks onder ons en ook nuttig voor wanneer de wetgeving dat mocht gaan verlangen.” Niet alleen onder de motorkap is sans-pareils CX een rijdend laboratorium, dat is hij ook aan de buitenkant. Sinds enige tijd rijdt hij rond met plaatwerk uit carbon. Snelheidsduivels mogen dit interessant vinden vanwege de gewichtsbesparing, maar “gewone” CX-rijders zullen de verkrijgbaarheid en de roestvrijheid weten te waarderen.

Citroën, maar dan anders
In de serie “Citroën, maar dan anders” hebben wij eerder Ree’s trax en japv’s Xantia Exclusiver behandeld. In de toekomst komen nog een buitengewoon sportieve AX en een “groene” e-CX aan bod. Heb je zelf een Citroën die vergaand gemodificeerd is, of ken je iemand anders met zo’n Citroën die wel wat aandacht verdient? Dan stellen we je mailtje aan .(JavaScript moet ingeschakeld zijn om dit e-mail adres te bekijken) zeer op prijs.

tekst: RensKorevaar, foto: Frank Greiner http://www.frankfoto.nl