Er zijn weer hele discussies gaande in diverse draadjes hier over de waarschijnlijk belangrijkste vloeistof van een auto: de motorolie.

Nou heb ik hier een prima Engels artikel over motorolie liggen - en die is niet meer online te vinden. Dus ik zal de boel maar eens samenvatten dan. Hou je vast, dit wordt een Hele! Lange! post

Wat doet olie?
Wel, olie smeert! Maar dat is niet alles. Olie is een heel belangrijk koelmiddel, het voert rommel zoals slijpsel en koolaanslag af, en het dempt nog geluid ook… En: olie is de uiteindelijke afsluiting tussen zuiger en cilinder. Ook die slimme zuigerveren redden het niet zonder smering.

Olie van vroeger
Ooit hadden eigenaren van auto’s twee keuzes voor hun olie: castor-olie (in de volksmond ook wel wonderolie) die uit castorbonen wordt geperst, en minerale olie, die we onder andere kennen van inktzwarte, zielige zeemeeuwen… Die laatste is een product van de rotting van planten en dierenresten over miljoenen jaren.

Castor-olie is een pracht van een natuurlijk smeermiddel, maar het vergaat gemakkelijk om dan een kleverige aanslag achter te laten. Daarom won de minerale olie het op den duur van de plantaardige. Maar de eerste auto’s hadden geen effectief filtersysteem, zodat de olie zelf alle door de motor geproduceerde afval moest vasthouden. Daarom moest de olie vaak ververst worden; anders ruïneerde je je motor maar zó!

Vanaf de jaren ‘40 werd dat met de komst van goede filtersystemen anders. Olie werd nu zo geformuleerd dat ze de meuk van de motor alleen nog losweekte en verplaatste. Het filter ving de troep wel op. De oudere motoren waren in sommige gevallen alleen wel afhankelijk van de aansdlag die ze creëerden; de nieuwe oliën losten die aanslag op en oude motoren liepen daardoor wel eens vast.

Tot in de jaren ‘60 was er nog een ander probleem: er waren alleen monograde oliën in de handel. Dat betekende dat je in ieder geval voor de zomer en voor de winter aparte olievullingen nodig had! Immers: zomerolie werd ‘s winters te dik, en winterolie ‘s zomers te dun. Met de komst van multigrade olie in 1964 werd ook dat probleem opgelost.

Multigrade oliën bavatten polymeren die afhankelijk van de temperatuur op- of afwikkelen en zo de viscositeit van de olie beïnvloeden. Naarmate toleranties in motoren verbeterden, net zoals de afdichtingen, konden de oliën nu ook dunner worden, wat grotere heveelheden oplosmiddelen en reinigingsdopes toeliet. De olie bleef daardoor langer schoon, waardoor de verversingsbeurten steeds verder uit elkaar kwamen te liggen. Bovendien werd de mengselbereiding efficiënter, waardoor de olie minder werd verdund door een te rijk mengsel.

In de jaren ‘70 kwamen de synthetische oliën op de markt. Ze bestonden uit twee componenten: esters (kunstmatige castor-olie, grof gezegd) en PAO (polyalfaolefine. Scrabble, iemand?). Halfsyntheten, die goedkoper zijn, kwamen er ook. Ze bevatten geen esters, maar wel PAO en natuurlijk minerale olie.

Het voordeel van een volsyntheet is dat die volledig ‘op maat gemaakt’ kan worden; er zijn vrijwel oneindig veel verschillende esters te maken. Bovendien zijn deze oliën niet vergankelijk, en vloeien ze veel beter wat zeker bij een koude motor voor betere smering zorgt. Daarbij zijn ze veel beter tegen hogere temperaturen bestand wat ze geschikt maakt voor hogere belasting (de olie wordt niet overmatig dun, bijvoorbeeld.)

Tegenwoordig wordt olie nog steeds dunner, zodat motoren hun bedrijfstemperatuur sneller halen om hun efficiency te verbeteren. Verbeterde reinigingssamenstellingen en filtersystemen laten vervangingsintervals toe waar André Lefebvre niet eens van had durven dromen…

Wat moet er dan in mijn Snoek?
Met zoveel keuze qua olie hoeft het niemand te verbazen dat de verkeerde olie al menige motor genekt heeft. Moderne, heel dunne olie (0w-30 etc.) is veel te dun voor een ouderwetse machine. De oliepomp zou er niet eens voldoende druk mee op kunnen bouwen. Bovendien zouden de oplosmiddelen in auto’s van voor de jaren ‘70 korte metten maken met de dichtingen, met alle gevolgen van dien. Het zou er dus aan alle kanten nog uit lekken ook…

Om de goede olie te kiezen begin je met een goede kwaliteitsolie op te sporen (Consumentenbond! Vaak met verbazende resultaten!). Daarna moet je nog een paar dingen in de gaten houden, met als eerste de juiste viscositeit of viscositeitsbereik. Auto’s tot de jaren ‘50 kunnen het beste met een goede monograde van de juiste dikte worden afgevuld. Auto’s uit de jaren ‘60 en ‘70 kunnen uitstekend met multigrade olie met het juiste bereik gesmeerd worden. Afhankelijk van de revisie die je blok heeft gehad mogen dat ook (vol)syntheten zijn; maar NIET!!! als er nog ouderwetse keerringen in het blok wonen! Die lossen op in de reinigingsmiddelen van moderne volsynthetische oliën. Vanaf de bouwjaren ‘80 kunnen min of meer moderne, wat dunnere oliën (10w-60 etc.) worden gebruikt, en daarbij maakt het niet veel uit of die mineraal, half- of volsynthetisch zijn.

Het verhaal dat minerale en synthetische olie niet gemengd mogen worden is niet waar. Je kunt de twee uitstekend mengen, alleen zal de minerale component de prestaties van de synthetische verminderen. Motoren die hun versnellingsbak ingebouwd hebben, zoals bij de Mini, moeten weer van een andere, speciale olie worden voorzien omdat de olie zich dan met twee totaal verschillende taken geconfronteerd ziet.

Moderne klassieker-olie heeft vele voordelen, zoals slijtageremmers die metaal-op-metaal slijtage tegengaan, roestwerende middelen en viscositeitsverbeterende toevoegingen die ervoor zorgen dat de olie niet te snel verdunt. Anti-oxidanten zorgen voor minder ‘sludge’ (die beruchte mayonaise) en verlengen de levensduur van de olie.

Wanneer vervang ik mijn olie?
Klassiekers, dus ook Snoeken, die regelmatig gebruikt worden moeten zo ongeveer om de 8000 km. van nieuwe olie worden voorzien, of natuurlijk naar gelang het smeerschema voorschrijft. Omdat filters naarmate ze ouder worden beter gaan werken, kun je die het beste pas met elke tweede verversing vervangen.

Auto’s die maar zelden de garage verlaten moet toch geregeld nieuwe olie krijgen; zeker eens per jaar. Korte ritten en onvoldoende opwarmen zijn funest voor olie vanwege de verdunnende werking van het te rijke mengsel.

Als je je Snoek in de winterstalling zet kun je het beste toch de olie nog even verversen. Nieuwe olie conserveert beter dan oude en bovendien ben je de rommel uit het blok van het afgelopen seizoen dan ook maar weer kwijt. Voor langere periodes is het beter speciale conserveerolie in het blok te laten lopen. Die blijven beter aan de motoronderdelen kleven en hebben betere corrosiewerende toevoegingen.

Nog iets over multigrade-olie
Multigrade olie heeft dus ‘s zomers een andere viscositeit dan ‘s winters. Maar hoe zit dat dan? Wel: hoe hoger het cijfer in de aanduiding, hoe hoger de viscositeit - dus hoe dikker de olie. De ‘w’ in de aanduiding staat voor ‘winter’: dit is de viscositeit van de olie bij -10 graden Celsius.

Bron:
Thoroughbred & Classic Car, februari 2003, pagina 96 e.v., artikel: The Truth About Oil, auteur: Ben Field.

Nou! Poe! Dat was een lap tekst dan   Ik hoop dat iedereen zo een beetje geholpen is…

Groetingen,
Derk

prachtig, ik heb het meteen in de wiki gezet !

Re: De olieman heeft een Snoekie opgedaan!!

Superverhaal!

Penny Lane schreef:

Auto’s uit de jaren ‘60 en ‘70 kunnen uitstekend met multigrade olie met het juiste bereik gesmeerd worden. Afhankelijk van de revisie die je blok heeft gehad mogen dat ook (vol)syntheten zijn; maar NIET!!! als er nog ouderwetse keerringen in het blok wonen! Die lossen op in de reinigingsmiddelen van moderne volsynthetische oliën.

Misschien dit ter aanvulling.

Wanneer je een auto zonder oliefilter hebt zou ik niet snel een volsynthetische olie nemen, ook niet wanneer de motor gereviseerd is.

Synthetische olie neemt vuil in suspensie en moet dus gefilterd worden. Mineralie olie-en laten het vuil makkelijker bezinken in de carterpan. Deze zou je eigenlijk iedere 100k km moeten schoonmaken

Daarnaast ruikt minerale olie een stuk lekkerder

Groet,

Ree

@ Erik: Toe maar! Bedankt!!

@ Ree: Check! Als er genoeg van dit soort aanvullingen komen maak ik een ‘tweede druk’! Trouwens, als je geen oliefilter hebt is een magnetische carterstop een prima hulpmiddel om de zooi een beetje uit de olie te krijgen… En idd is het wachten op smeermiddelen met de prestaties van een syntheet en de geur van mineraal

Derk

Keurig verhaal. Maar wat stop je nu in de Snoek? en hoe vaak. Misschien wel interessant om eens te peilen…

Mijn ‘72- er carburateurmotor, LPG, lange afstanden op snelweg en landwegen, 15.000 km/ jaar
                  krijgt:        Omdat

            merk: Brega         ‘gewoon’ bij Brezan te halen
            visc.:  20 W 50       aangeraden door Sanders      
    intervalolie+filter: 10 kkm     LPG olie niet verdunt bij koudstart

Wie biedt?

GeraldDSuper schreef:

Keurig verhaal. Maar wat stop je nu in de Snoek? en hoe vaak. Misschien wel interessant om eens te peilen…

Mijn ‘72- er carburateurmotor, LPG, lange afstanden op snelweg en landwegen, 15.000 km/ jaar
                  krijgt:        Omdat

            merk: Brega         ‘gewoon’ bij Brezan te halen
            visc.:  20 W 50       aangeraden door Sanders      
    intervalolie+filter: 10 kkm     LPG olie niet verdunt bij koudstart

Wie biedt?

het zelfde. Ik doe als ik olie doe ook altijd het filter. rond de 10.000km of zo. Luistert niet zo nauw. Heeft er ook mee te maken dat ik vind dat je de aftap plug van een DS nooit moet gebruiken omdat die maar weinig vlees heeft. Ik haal het filter deksel eraf en dus kan je je filter ook meteen doen.

Thanx,

Dat van die plug kan ik beamen. De laatste keer dat ik de plug losdraaide, voelde het heel vreemd aan. De plug kwam met schroefdraad en al uit het carter. Plug in getaped en met één oog op het oliedruklampje naar de garage gereden. Ik heb hier een overmaat plug in laten tappen (Sanders laten doen) en blijf sindsdien van dat ding af.

Het ‘vlees’ is ongeveer een cm lang. en maar een halve dik. ECHTER…. er is een gootje gemaakt in het vlees om alle olie eruit te krijgen.. op die plek is het vlees nog maar 4 mm lang (net zo dik als de pan zelf) ....

Oja… als je er niks meer mee kan moet de pan vernieuwd en dus de motor eruit!!!!

GeraldDSuper schreef:

Plug in getaped en met één oog op het oliedruklampje naar de garage gereden.

Da’s lef hebben!

Ree

Mijn gewoonte met oude beesten is om zo om de 10k km de olie te vernieuwen, en meteen het filter dan ook. Hoewel… Op de BMW 1502 zit-ie er nu al twee jáár onder = 40k km ops: Maar die gaat er vandeweek dan ook af omdat er weer een dikke rit aankomt. Met de Snoek moet ik ‘t nog even afwachten, die heb ik nog maar kort… Goed te weten dat de aftapplug een lieve maar niet werkbare suggestie van Citroën is!!

Derk

bogaard77 schreef:

Heeft er ook mee te maken dat ik vind dat je de aftap plug van een DS nooit moet gebruiken omdat die maar weinig vlees heeft. Ik haal het filter deksel eraf en dus kan je je filter ook meteen doen.

Geldt hetzelfde risico voor de DS en HY blokken zonder oliefilter? Hoe ga je daarmee om?

gREEt

Geen idee Ree. Bekijk zo’n carterpan eens van binnen. Is goed te zien!

Ik zal binnenkort eens kijken hoe het zit mij mijn H78 blok, ik heb hem er nu uit liggen, en wilde de pakking toch vervangen.

Ben benieuwd, maar ik weet dat het een relatief korte plug is, dus veel vlees zal het wel niet veel zijn.

Gelukkig heb je geen alternatief

Groet,

Ree

Wat voor merk olie is aan te raden voor de DS? Of maakt het echt geen donder uit zolang et maar 20w50 is?

Of is er een merk totaal niet aan te raden? 

CLL Martin schreef:

Wat voor merk olie is aan te raden voor de DS? Of maakt het echt geen donder uit zolang et maar 20w50 is?

Of is er een merk totaal niet aan te raden? 

Het merk maakt niet uit. De specs wel. Kijk naar het API keurmerk.

Wat betekent API bij motorolie?

API staat voor: American Petroleum Institute.
API maakt onderscheid tussen benzinemotoren en dieselmotoren.

Benzinemotoren worden aangeduid met de letter S
Dieselmotoren worden aangeduid met de letter C
Met een tweede letter wordt het kwaliteitsniveau aangegeven.
Met enkele uitzonderingen geldt: hoe verder in het alfabet, hoe hoger de kwaliteit.

Op dit moment verkoopt bijv Kroon eenstandaard olie met API kwaliteit voor benzinemoteren, API: SL

Veelgebruikte APIkwaliteiten zijn: CD,CE voor diesels en SG , SJ voor benzinemotoren.

Als Valvoline (bij de gamma) een API SK maakt kun je die veilig in je snoek doen!