Laat ik na bijna 12 jaar bezit en 70.000 km rijgenot ook eens een topic over mijn DS(uper) starten. Ik heb al meerdere vragen hier gesteld over problemen die ik met haar heb gehad, maar sinds ze de afgelopen winter een flinke plaatwerkrestauratie heeft ondergaan werd het wel eens tijd.

Dit is ze, een DSuper uit 1969 in de kleur Blue Danube. Lezers van het clubblad La Bombe Citroën kunnen haar kennen van enkele artikelen. Bovenstaande foto bijvoorbeeld is genomen op de testbaan van de ANWB in Lelystad, waar ik met de DS aan een anti-slip en grip cursus heb meegedaan. Een artikel hierover stond in het najaar van 2009 in het blad. Ook heeft zij model gestaan naast een Saab 99 tijdens een dubbeltest.

Ik heb de auto gekocht in 2000 met 160.000 km op de teller. Ik heb een hele map met rekeningen die teruggaan tot de aanschaf van de auto. Ondertussen heb ik er zelf 70.000 km bij gereden, eigenlijk zonder al te grote problemen. De vorige eigenaar had er bij 100.000 km LPG ingebouwd waar ze nu dan ook voornamelijk op rijdt.

De DS is bijna al die tijd rijdend geweest. Dit was ook de bedoeling, ik wilde er vooral in rijden en tussen het rijden door de auto opknappen.

In de winter van 2002 heeft zij vrij lang stil gestaan in een schuur. De lijst boven de voorruit bleek ernstig verroest. Ik heb het dak eraf gehad en flinke delen van de lijst zijn toen vervangen. Ik heb dit voor een deel zelf gedaan, wel met wat hulp bij het lassen. Het dak is toen opnieuw gespoten in dezelfde kleur. Ook heb ik de regengootjes onder de achterschermen toen -deels- vervangen.

Daarna heb ik jarenlang met haar gereden zonder veel te moeten doen. Ik heb last gehad van een brakke dynamo (vervangen door dynamo met intern BX-dynamo met ingebouwde spanningsregelaar), een lekke koelwaterslang (zat te dicht tegen het motorblok door vertakking naar LPG verdamper), een klapband rechtsvoor (nieuwe band, waarschijnlijk productiefout, vergoed onder coulance) en een benzineslangpijpje dat losschoot bij de carburateur (op de PEAGE, alle geluk van de wereld gehad, binnen een seconde teruggeschakeld op LPG na sterk inhouden en nog sterkere benzinelucht). Preventief heb ik de kabelboom vervangen en de radiateur is geupgrade naar een drie-rijen radiateur (overigens nog steeds zo nu en dan oververhit bij volle bepakking, met aanhanger, op een lange helling, in de warme zomerzon). Oja, en ik heb tot nu toe 1x de bollen laten bijvullen. Natuurlijk zo nu en dan wel eens een gescheurde lekzak of ashoes, maar dat schaar ik onder onderhoud. Kortom, voor een dame op leeftijd vind ik haar zeker betrouwbaar.

Al die jaren heb ik de intentie gehad om het plaatwerk aan te pakken. Dit leek nog vrij origineel, met moeren die nooit waren losgedraaid, roest op de bekende plekken, verdroogde en gescheurde rubbers en een doffe lak. Ik wilde het plaatwerk zelf opknappen en was al aardig onderweg. Ik had ondertussen een huis met garage, inclusief krachtstroom, brug, compressor en lasapparaat. Ook had ik al een set halfgare deuren voor bijna gratis op de kop getikt, zodat ik door kon rijden met reserve plaatwerk terwijl ik aan mijn eigen deuren zou werken. Als klap op de vuurpijl heb ik ook nog een workshop lassen gevolgd bij de club. Kortom, niets stond mij nog in de weg. Of toch?

Tijd.

Beter gezegd, gebrek aan tijd. Met het huis kwamen vlak daarna ook kinderen en die blijken veel tijd te kosten. Is niet erg, maar betekent wel minder tijd voor de auto. Ach, die rijdt wel lekker door en omdat hij binnen staat roest zij niet snel verder.

De laatste tijd begon ik met toch meer en meer te ergeren aan de slechte plekken. En sinds ook de klanten op deze plekken begonnen te wijzen groeide de wens om het plaatwerk nu eindelijk eens op te knappen. Echter, tijd was nog steeds schaars. Daarom heb ik eind vorig jaar de beslissing genomen om het niet zelf te gaan doen, maar uit te besteden.

Mijn vaste garagist is Herm Kroon in Bergeijk. Ik kom daar al sinds ik de DS heb. Hij werkt alleen, voornamelijk aan DS-sen maar ook wel eens aan eendjes. Zijn manier en kwaliteit van werken bevalt me wel. Naast onderhoud werkt hij ook gedoseerd aan een enkele restauratie. Mijn DS werd zijn winter project. Eind september heb ik de DS samen met Herm in 1 dag ontmanteld. Dat wil zeggen al het plaatwerk eraf gehaald en ontdaan van alle onderdelen. Tevens hebben we toen het chassis nog eens goed geïnspecteerd. Ook daar bleek uiteindelijk werk aan te zitten, maar in de kern bleek dit chassis een goede basis.

Werk van 1 dag.

Enkele details zijn niet meer compleet

Leuk om te lezen en heel herkenbaar.
Zo te zien is de restauratie goed gelukt.
Veel plezier ermee.

In samenspraak met Herm heb ik gekozen voor een vrij uitgebreide restauratie van het plaatwerk. Het opknappen van het plaatwerk is een heel proces van opeenvolgende stappen geworden. Achtereenvolgens is al het plaatwerk ontmanteld, thermisch ontlakt, -zacht- nagestraald. Daarna zijn waar nodig de slechte delen weggeslepen en nieuwe stukken gelast. Vervolgens kreeg al het plaatwerk een KTL-behandeling, werd het strakgemaakt, in de grondverf gespoten, nogmaals nageschuurd om vervolgens afgespoten te worden.

Bij het ontmantelen bleek dat er weinig is geklooid aan de auto. Zo zaten er alleen maar originele schroeven op alle plekken, zaten er nog originele fabrieksstickers op de zijkanten van de deuren, etcetera. Dit maakte het ontmantelen een prettige aangelegenheid. Ook leken de deuren nog vrij goed, de roest leek beperkt tot de onderste helft onder de knik van de deur.

Na het ontmantelen volgde het ontlakken. Ik heb zelf het plaatwerk van mijn DS thermisch laten ontlakken met daarna -zacht- nastralen om de verfresten goed te verwijderen. Dit werd mij aangeraden boven chemisch ontlakken. Het is bij chemisch ontlakken heel belangrijk dat alle oplosmiddel 100% weg is en dit kan bijna niet gegarandeerd worden bij de kleine naden en kieren, bv aan de binnenkant van de deuren. De resten oplosmiddel zijn zo agressief dat je plaatwerk daar alsnog verder roest omdat er helemaal geen bescherming is. Goed naspoelen is het devies.

Bij thermisch ontlakken gaan de plaatwerkdelen een oven in. Deze wordt langzaam verwarmd tot een temperatuur van 400-450 graden. Dit proces is dan ook niet geschikt voor aluminium delen. Er komt geen zuurstof bij, de lak ontbrandt dan ook niet. Ook het afkoelen gaat weer langzaam, om vervoming te voorkomen. Het voordeel is dat er geen agressieve oplosmiddelen gebruikt worden. Als nadeel van thermisch ontlakken wordt onder meer genoemd dat het materiaal uitzet. Vooruitlopend kan ik melden dat mijn delen ondertussen weer netjes op mijn DS hangen en dat dit niet tot problemen heeft geleid. Ik ga hier niet het één of ander aanraden, ik heb mijn keuze gemaakt. Beide methoden hebben nadelen die, mits onderkend, ondervangen kunnen worden.

Na het ontlakken bleek inderdaad dat het plaatwerk in basis goed was. Aan de achterschermen en de kofferbakklep hoefde niet gelast te worden. Bij de voorschermen waren de stukken onder de koplampen matig, net zoals de hoeken voor- en achter de wielkast. Bij de deuren waren slechts de onderste 5 tot 7 centimeter aangetast. Goed nieuws dus, mede omdat het plaatwerk voor restauratie mooi op elkaar had aangesloten en de kans nu groter was dat dit beeld intact bleef.

Alle slechte stukken van alle plaatwerkdelen zijn eruit geslepen en vervangen door nieuwe delen.

Daarna hebben alle plaatwerkdelen een ktl behandeling gehad. Ook allerlei losse metaaldelen, zoals de schelpjes in de spatborden, motorkapsteun, etcetera zijn ook meteen behandeld.

KTL staat voor kataforese lakken. De te lakken onderdelen gaan in een vloeistofbad met daarin een watergedragen kataforese lak. In het bad bevinden zich meerdere anodecellen (plus) en de te lakken producten (kathode / min). Op basis van gelijkstroomspanning worden de lakdeeltjes naar het product getrokken en ontstaat op het oppervlak een laag. Deze laklaag groeit aan totdat er zich een gesloten en isolerende laag om het product heeft gevormd. Het mooie is dat deze laklaag overal precies even dik is, ook op de lastig te bereiken delen aan de binnenkant van de deur.

Na de KTL behandeling zagen alle plaatwerkdelen er matzwart uit. Alle lasdetails zijn nog zichtbaar, het strakmaken kan pas gebeuren na de ktl behandeling omdat deze lak alleen hecht op metaal en niet op plamuur.

Het strakmaken heeft Herm zelf gedaan. Speciale aandacht ging uit naar het mooi door laten lopen van de lijnen in de opeenvolgende plaatwerkdelen. Het plaatwerk werd dan ook meerdere keren opgehangen aan de auto om een en ander te controleren.

Rond dit punt in het proces was er ook nog enige kleurenstress. Ik had al vrij snel besloten dat de auto dezelfde kleur zou behouden. Blue Danube is maar 1 modeljaar gevoerd en daardoor vrij uniek, bovendien is het een sterke, opvallende unikleur voor de DS. Bovendien vind ik het een mooie kleur! Toen de tijd rijp was om de plaatwerkdelen voor het eerst naar de spuiter te brengen bleek dat deze weliswaar een kleurenstaal had met daarop de juiste code (AC 630), maar dat deze kleur niet 100% leek op de kleur op mijn dak. Dit dak had ik 10 jaar geleden al eens laten spuiten toen dat los was. Hoe origineel was die kleur nog na 10 jaar? De lak van 10 jaar geleden bestond niet meer.

Om de twijfel nog wat groter te maken had ik ook nog eens een stuk metaalprofiel geschilderd met weer een andere AC630 verf, afkomstig van de vorige eigenaar. Dit bleek een derde tint blauw te worden.

Ik heb na enig wikken en wegen toch maar besloten om alles te spuiten in de kleur die de spuiter had aangegeven. Bij teveel afwijking zou dan alsnog het dak meegespoten worden.
De stress bleek voor niets te zijn geweest. De kleurcode was bekend bij de spuiter, maar het recept moest via de nederlandse hoofdvestiging van de kleurfabrikant worden opgevraagd. Na het spuiten van de binnenkant van de spatborden bleek deze voor 99 tot 100% gelijk aan mijn dak.

Nog meer kleurenstress. De vorige eigenaar had het bruine skai interieur vervangen voor zwart leer. Zat erg lekker en ik vond het wel wat hebben, leer in zo´n oude auto. Hoort wel niet in een simpele super, maar had ik al verteld dat ik niet zo´n originaliteitsfreak ben?

Het zwarte leer was wel aan zijn einde. Helemaal verdroogd en gescheurd, het stuk op de foto is nog lang niet het slechtste stuk. In eerste instantie heb ik eraan gedacht om het originele skai interieur terug te zetten (is nog puntgaaf). De verleiding was echter te groot en zo bevond ik mij op een gegeven moment bij een autobekleder voor een nieuwe zwart lederen interieur.

Doe mij dat zwarte leer maar. O, dat bruin is ook wel mooi. En die ook wel. Wat heb je nog meer? O, bordeauxrood is ook mooi, kan/past/mag dat wel in een DS?

Waar je je druk over kunt maken. Uiteindelijk heb ik gekozen voor een bruine leersoort met een natuurlijke, onregelmatige structuur (2de en 3de van links).

Ga zo door

@SPAM Sterker nog, ben al klaar, rij weer sinds gisteren. Duurt alleen even voordat ik alle foto’s op een rij heb. Jij hebt al restaurerende een verslag bij gehouden. Ik had niet alleen te weinig tijd om zelf de auto op te knappen, zelfs te weinig tijd om een verslag bij te houden. Toevallig komt het nu samen, DS weer voor de deur en wat ruimer in de tijd..

eh… tja, en toen waren we al weer een half jaar verder en is mijn verslag hier nog niet af. Vandaag wel in La Bombe Citroen het tweede deel van mijn verslag over de restauratie.

Gezien - leuk verhaal. Maar hou ons vooral ook hier op de hoogte van hoe het je nu verder vergaat.

Leuk verhaal.
In deel 1 leek het er op dat bij de onderbak restauratie er begonnen is om een balk binnen tegen de buitenplaat te laseen, om zo de vorm in de buitenplaat te houden. Klopt dat?