1919: de eerste Citroën ziet het licht

Waar begint de geschiedenis van Citroën? Bij de geboorte van André, of misschien bij de aankoop van een licentie voor het produceren van tandwielen met chevrons? Wij beginnen in 1919, bij de lancering van het eerste automobiel dat de naam Citroën draagt: het type A.

Toen het einde van de Eerste Wereldoorlog in zicht kwam, moest André Citroën andere producten voor zijn fabriek vinden dan de wapens die zij in de oorlogsjaren gemaakt had. Omdat André geen onbekende in de automobielindustrie was, lag de keuze voor automobielen voor de hand. Van 1908 tot en met 1914 had hij de automobielfabriek van Mors bestuurd en gedurende de oorlog werkte hij mee aan de ontwikkeling van een luxueuze wagen, die in maart 1919 onder de merknaam Avion-Voisin aan het publiek kon worden voorgesteld. Inmiddels had André Citroën de beslissing genomen dat zijn eigen fabriek zich zou gaan richten op de productie van een populaire wagen. De ingenieur Jules Salomon werd aangetrokken om het wagentje te ontwerpen, een taak die hem van medio 1918 tot maart 1919 bezighield.

Terwijl bij André Citroën hard wordt gewerkt aan de ontwikkeling van zijn eerste automobiel, opent de Franse minister-president Clémenceau op 18 januari 1919 de Vredesconferentie van Versailles. De Europese overwinnaars roepen luid om vergelding, maar de Amerikaanse president Wilson dwingt een vergevingsgezinde houding af. Dankzij deze vergevingsgezindheid wordt de Belgische vraag om annexatie van Zeeuws-Vlaanderen en Zuid-Limburg afgewezen, hoewel België aannemelijk kan maken te hebben geleden van transporten van Duits materieel over Nederlands grondgebied. De annexatie van Eupen, Malmédy en Moresnet wordt wel ingewilligd, zodat België een beter verdedigbare oostgrens krijgt.

Gerustgesteld dat de rijksgrenzen niet aangetast worden, durft Nederland het verzoek tot uitlevering van de Duitse keizer te trotseren: hij mag zich in Doorn verwijlen, of in zijn eigen taal: langweilen. Toch houden niet alle internationale ontwikkelingen halt aan de Nederlandse grens: in de metaalindustrie wordt de eerste collectieve arbeidsovereenkomst afgesloten, de achturige werkdag wordt ingevoerd en het vrouwenkiesrecht aangenomen.

In zulke moderne tijden past een moderne auto; een auto die niet eerst naar een carrosseriebouwer moet om een koets te krijgen, maar die door de fabrikant met passende koetsen wordt uitgerust.  Naast de open Torpédo, de geheel gesloten “Conduite Intérieure” en de halfgesloten “Coupé de Ville” strijdt ook de “Voiture de Livraison” om de gunsten van het publiek. Voordat er sprake is van een type B, is er natuurlijk ook niemand die spreekt over een type A. De eerste Citroëns worden als 10 HP aangeboden: ze hebben allemaal dezelfde motor met 1,3 liter inhoud die ervoor zorgt dat ze de adembenemende snelheid van 65 km/h bereiken.

Op hun beurt vragen moderne auto’s om moderne marketingmethoden. De couranten worden bestookt met advertenties en de bezoekers van de eerste na-oorlogse Salon de l’Automobile komen bijna niet om de vijftig Citroëns heen die ervoor geparkeerd staan en uitnodigen tot een proefrit. De 10 HP wordt een groot succes. Gedurende het modeljaar 1919 wordt hij bijna 3.000 maal geproduceerd en in het modeljaar 1920 komen er ruim 12.000 uit de fabriek aan de Quai de Javel. Voor het modeljaar 1921 wordt een “Torpédo Sport Spécial” ontwikkeld, die een krachtigere 1,4 liter motor krijgt en wel 75 km/h kan bereiken. Schijnbaar is dit verschil in prestaties in 1921 nog dermate opvallend dat het een andere type-aanduiding verdient: in de loop van het jaar wordt het type A afgelost door het type B2, maar daarover kun je een volgende keer meer lezen…

Wil je reageren op dit artikel? Dat kan hier.

tekst: RensKorevaar, foto: Automobiles Citroën